اگر تصمیم گرفته‌اید سفری به روستای سراوان گیلان داشته باشید، توصیه‌ای که به شما داریم این است که به هیچ عنوان سرسری نسبت به زیبایی‌های معماری این روستا عبور نکنید. بسیاری از افراد فقط دوست دارند به دل طبیعت بزنند؛ آبشار لاتون را ببینند یا پیاده‌روی جنگلی داشته باشند. اما یکی از زیباترین جاذبه‌های این روستا، بحث همزیستی معماری روستا با طبیعت گیلان است. یعنی یکی از زیباترین نمونه‌های درخشانی که شما در این زمینه مشاهده می‌کنید، به روستای سراوان تعلق دارد. در ادامه مطلب ما قرار است در مورد ابعاد مختلف معماری روستای سروان صحبت کنیم تا بهتر متوجه شوید که چرا این معماری، دقیقاً رابطه مسالمت آمیز با طبیعت گیلان دارد.
معماری روستا در راستای شرایط اقلیمی
گیلان به‌عنوان یکی از پرباران‌ترین استان‌های شمالی کشور شناخته شده است. یعنی در عمده سال شما بارندگی‌ها با شدت مختلف را در استان شاهد هستید. به خصوص روستاهایی همانند سراوان که در مناطق کوهپایه‌ای قرار گرفته‌اند، بیشتر درگیر بارندگی خواهند شد. اگر معماری خانه‌های روستایی را مشاهده کنید، اولاً این خانه‌ها با بمب‌های شیبدار طراحی شده‌اند که کمک می‌کند باران با سرعت از روی سقف خارج شده و سنگینی آب باران به سقف و اسکلت ساختمان آسیب وارد نکند. از طرف دیگر خانه‌ها دارای ایوان عریض هستند. یعنی ایوان‌ها به‌صورت آفتابگیر و بارانگیر طراحی شده‌اند. اگر یک روز بارانی باشد، شما بدون اینکه نگران خیس شدن باشید، می‌توانید به داخل ایوان بیایید و یک دورهمی دوستانه یا خانوادگی داشته باشید. یا اگر در روزهای گرم تابستان هستید، باز هم این ایوان آفتابگیر برای دورهمی، استراحت کردن، مطالعه کردن و لذت بردن از طبیعت روستا، واقعاً بهترین مکان خواهد بود.
انتخاب هوشمندانه مصالح ساختمانی
نکته جالبی که در معماری روستای سراوان گیلان به چشم می‌آید این است که برای ساخت خانه‌ها، از خود طبیعت استفاده شده است. عمده‌ترین مصالح مورد استفاده برای ساخت خانه‌ها، چوب است. چوب عایق سرما و گرما به حساب می‌آید و در نتیجه در طول سال، شما می‌توانید خانه‌ای با دمای بسیار مطلوب و معتدل داشته باشید. عمدتاً برای ساخت خانه‌ها از چوب افرا، راش و توسکا استفاده می‌شود.
برای طراحی سقف از خاک رس استفاده شده است. اگر شما با خاک رس گل درست کنید، زمانی که خشک می‌شود، بافت سفت و محکمی را ایجاد خواهد کرد که بعد از هر بار خیس کردن این بافت، به راحتی آب داخل آن نفوذ نمی‌کند. بنابراین در سقف خانه برای قرار دادن مصالح ساختمانی، از گل رس یا سفال استفاده می‌شود تا در برابر بارندگی، مقاومت داشته باشد. در طراحی پی ساختمان و دیوارها هم از سنگ و کاهگل استفاده شده است. در واقع تمامی مصالح، بومی هستند.
طراحی معماری در ارتباط با زمین
از آنجایی که بارندگی در مناطق شمالی کشور به خصوص روستاهای گیلان زیاد است، بنابراین خانه‌هایی که در این مناطق ساخته می‌شوند، در ارتفاع بالا قرار دارند تا اگر سیلاب اتفاق افتاد، به خانه‌ها آسیب وارد نشود.
خانه‌ها بر روی پایه‌های چوبی قرار می‌گیرند. یکی از زیباترین روابط مسالمت آمیز بین طبیعت و معماری خانه‌ها این است که اهالی روستا بدون اینکه به جنگل آسیب وارد کنند، خانه‌سازی را انجام داده‌اند. یعنی نیازی به تصحیح زمین نیست. خانه‌ها به‌صورت پلکانی در دل زمین‌های شیبدار قرار گرفته‌اند بدون اینکه به نمای طبیعت آسیب وارد گردد.
بهره‌گیری از نمای طبیعی
برای خانه‌های روستایی پنجره‌های بزرگ طراحی شده که شما می‌توانید یک نما و چشم‌انداز زیبایی از محیط بیرون در اختیار داشته باشید. در واقع طراحی پنجره‌ها به گونه‌ای است که یک ارتباط بصری دائم را بین شما و فضای طبیعت ایجاد خواهد کرد. از طرف دیگر در حیاط خانه انواع درخت میوه، سبزی، گل‌های طبیعی و… وجود دارد که همین مسئله نیز باعث ارتباط معماری ساختمان با طبیعت خواهد شد.
مزایای معماری سراوان همزیست با طبیعت گیلان
شاید در نگاه اول این تصور را داشته باشید که همزیستی مسالمت آمیز بین معماری ساختمان‌ها با طبیعت گیلان، فقط از بعد زیبایی اهمیت دارد. در حالی لازم است به سه نکته توجه داشته باشید:
- اولاً این سبک معماری سراوان در راستای سازگاری با طبیعت است بدون اینکه به طبیعت آسیبی وارد گردد. افراد توانسته‌اند خانه‌هایی را در دل این طبیعت بکر راه‌اندازی کنند. پس در واقع هیچ لطمه‌ای به این موهبت الهی وارد نمی‌شود.
- از طرف دیگر این سبک معماری یک چرخه اقتصادی کاملاً پایدار است. یعنی شما از دل طبیعت مصالح را تهیه می‌کنید و زمانی که می‌خواهید خانه را خراب کنید، دوباره همان ترکیبات به طبیعت باز می‌گردند. در واقع چیزی هدر نمی‌رود.
- از سوی دیگر خانه‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌گردد که در فصول مختلف سال، نیاز کمتری به مصرف انرژی‌های گرمایشی و سرمایشی خواهد بود.
درنهایت
در مجموع ما می‌توانیم معماری روستای سراوان گیلان را به‌عنوان یکی از زیباترین سبک‌های “زیست هنر” معرفی نماییم. اگر تصمیم گرفته‌اید به این روستا سفر کنید، پیشنهاد ما این است برای اقامت به اقامتگاه لاکوجان بروید. چون دقیقاً شما این زیبایی زیست هنر را در اقامتگاه لاکوجان مشاهده خواهید کرد و در کنار این زیبایی، از سوئیت‌های مجهز، غذایی محلی و برنامه سفر بسیار مهیج برخوردار خواهید شد.
